Ekologiczne mięso - w czym jest lepsze od mięsa z hodowli przemysłowych?
Żywność ekologiczna to coś więcej niż sezonowy trend. To nowy styl życia, wyznacznik dbałości o siebie i troski o środowisko naturalne. Spożywając produkty ekologiczne możemy znacznie zmniejszyć ryzyko pojawienia się alergii, chorób układu krążenia, a nawet chorób cywilizacyjnych. Dzieje się tak, ponieważ sięgając po produkty ekologiczne nie narażamy swojego organizmu na działanie toksycznych substancji, jak np. hormony i antybiotyki, sztuczne barwniki, wzmacniacze smaku i konserwanty. Obok ekologicznych warzyw i owoców dużą popularnością cieszy się eko mięso. Co to właściwie oznacza, że mięso jest ekologiczne? Czy chodzi o to, że zwierzęta w trakcie hodowli były lepiej żywione niż te z chowu konwencjonalnego, a może o to, że były lepiej traktowane i miały więcej przestrzeni do życia? Tym wszystkim zajmiemy się w poniższym artykule. Postaramy się dokładnie omówić różnice między mięsem konwencjonalnym, pochodzącym z chowu przemysłowego, a mięsem z hodowli ekologicznych.
Mięso ekologiczne i przemysłowe – warunki hodowlane zwierząt
Zacznijmy od tego, że produkcja konwencjonalna nastawiona jest przede wszystkim na zysk, a więc maksymalną efektywność ekonomiczną bez patrzenia na efekty uboczne. Stąd coraz częściej i coraz głośniej mówi się o negatywnym wpływie produkcji przemysłowej na środowisko naturalne. Rolnictwo konwencjonalne potrafi bardzo szkodzić planecie i jest odpowiedzialne za zanieczyszczenia środowiska, w tym bardzo groźne zanieczyszczenia chemiczne. Z kolei działania rolnictwa ekologicznego ukierunkowane są na ochronę środowiska, krajobrazu i innych czynników środowiskowych. Techniki stosowane w rolnictwie ekologicznym nie zanieczyszczają wody i powietrza, nie doprowadzają do erozji gleby i ginięcia mikroorganizmów, do czego niestety doprowadza produkcja konwencjonalna. Tyczy się to również produkcji mięsa.
Ale negatywny wpływ na środowisko to nie wszystko. Przemysłowy chów zwierząt jest wyjątkowo okrutny. Zwierzęta trzymane są w wąskich, metalowych, zatłoczonych kojcach, zagrodach lub klatkach. Często są krępowane i transportowane na duże odległości bez dostępu do świeżego powietrza. Przemysłowy chów zwierząt dopuszcza stosowanie antybiotyków i hormonów wzrostu, co negatywnie odbija się nie tylko na zwierzętach, ale także ludziach spożywających później takie mięso.
Chów przemysłowy pozbawia zwierzęta możliwości spełniania podstawowych potrzeb wynikających z ich natury. Za to eksploatuje je do granic możliwości, traktując niczym przedmioty. A wszystko po to, żeby osiągnąć pożądany zysk ekonomiczny. Mięso przemysłowe ma być tanie i ma być go dużo. Stąd często bestialskie praktyki wobec zwierząt, m.in. sztuczne zapładnianie krów mlecznych minimum raz w roku po to, aby dawały więcej mleka, brak dostępu do kawałka łąki lub wolnego wybiegu, co za tym idzie, brak swobodnego ruchu, obcinanie dziobów lub ogonów bez żadnego znieczulenia, usuwanie bez znieczulenia rogów i zębów. Bardzo często w chowie przemysłowym zwierzęta zmuszone są do życia na betonowej podłodze, we własnych odchodach.
Niewłaściwe podejście do hodowli oraz złe warunkami w jakich zwierzęta są trzymane często prowadzą do ciężkich chorób wśród wszystkich rodzajów zwierząt hodowlanych. Mowa tu m.in. o abazji, a więc niedowładzie kończyn i niemożności chodzenia, stanach zapalnych wymion i narządów rozrodczych u krów mlecznych, niewłaściwym rozwoju kości, itp.
Dla porównania - ekologiczny chów zapewnia zwierzętom komfortowe i godne warunki życia. Zwierzęta mają zagwarantowany stały dostęp do terenów zielonych na świeżym powietrzu i żywione są paszami ekologicznymi, a więc takimi, które nie zawierają sztucznych dodatków oraz stymulatorów wzrostu. Dzięki temu zwierzęta są zdrowsze, a my konsumenci możemy kupować zdrowe mięso o cennych wartościach odżywczych. W przypadku hodowli ekologicznej nie ma mowy o cierpieniu zwierząt. Co więcej – zwierzęta nie są ani sztucznie tuczone, ani sztucznie zapładniane. Nie obcina się im dziobów i ogonów. Żyją w godnych warunkach. I tak np. świnie mają dostęp do słomy i mogą w niej wić gniazda tak, jak robią to w stanie naturalnym. Krowy mają zapewnione trawiaste pastwiska, a w oborze zamiast betonowej podłogi mają ściółkę. Z kolei kury i kurczaki nie są tłoczone w wąskich klatkach, mają dostęp do wybiegu, a kurniki posiadają dostęp do naturalnego światła.
Karmienie zwierząt w hodowlach ekologicznych
Tak jak wspomnieliśmy wyżej – w przeciwieństwie do chowu przemysłowego, humanitarny chów zwierząt, a raczej humanitarna hodowla, wyklucza stosowanie pasz zawierających sztuczne dodatki, hormony wzrostu i antybiotyki. W ekologicznej hodowli zabronione jest stosowanie pasz zawierających syntetyczne barwniki i konserwanty oraz pasz traktowanych rozpuszczalnikami bądź poddawanych ekstrakcji.
W eko hodowli zwierzęta nie mogą być karmione paszą pochodzącą od roślin modyfikowanych genetycznie. GMO jest tu całkowicie zabronione. Wszystkie zwierzęta z chowu naturalnego karmione są paszą ekologiczną – często pochodzącą z tego samego gospodarstwa rolnego. Drób jest karmiony grochem, łubinem i ziarnem zbóż z eko upraw, a krowy i owce otrębami, koniczyną i różnego rodzaju kiszonkami. Żywienie młodych opiera się na wykorzystaniu mleka z produkcji ekologicznej.
Bardzo ważne jest to, że w ekologicznym chowie zwierząt wykluczone jest profilaktyczne stosowanie antybiotyków. Zwierzętom nie podaje się leków „na zapas”, żeby nie chorowały. Aby zwierzęta zdrowo się rozwijały i pozostawały w dobrej formie dba się o ich godne warunki życia, naturalnie wzmacnia odporność, unika zatłoczenia i tym samym stresowania. Lekarstwa, zazwyczaj naturalne, podawane są w momencie, kiedy choroba jest naprawdę poważna.
Właściwości odżywcze i zdrowotne mięsa ekologicznego
Czy faktycznie mięso z hodowli ekologicznych jest zdrowsze od mięsa konwencjonalnego? Zdecydowanie tak. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Na jakość eko mięsa wpływ ma wiele czynników, m.in. humanitarne traktowanie zwierząt, niestosowanie w chowie antybiotyków i hormonów wzrostu, zdrowe żywienie zwierząt hodowlanych, itp. Jak dowodzą badania, mięso ekologiczne odznacza się większą zawartością kwasów Omega-3 i Omega-6 oraz witamin. Zawiera też sporo pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego białka. Ale uwaga! Przez to, że mięso ekologiczne, podobnie jak wędliny ekologiczne, nie zawiera konserwantów jego termin przydatności do spożycia jest krótki i tym samym nie można go zbyt długo przechowywać.
Czy mięso ekologiczne smakuje inaczej niż mięso z hodowli przemysłowych?
Mimo, że większość z nas zdążyła przyzwyczaić swoje kubki smakowe i receptory węchowe do spożywczych produktów konwencjonalnych, to jednak ekologiczna żywność bez dwóch zdań jest smaczniejsza. Walory smakowe mięsa ekologiczne są wyraźniejsze, pełniejsze, przez co nie wymaga ono aż tylu dodatków w postaci przypraw, co mięso przemysłowe. Różnicę pomiędzy eko mięsem, a mięsem konwencjonalnym wyczuwa się również w twardości. Mięso z hodowli ekologicznych jest twardsze i wymaga dłuższej obróbki.
Jakim kontrolom podlega produkcja mięsa ekologicznego?
Wszystkie gospodarstwa, które zajmują się produkcją mięsa ekologicznego są kontrolowane przez oficjalne jednostki certyfikujące i akredytowane według wytycznych zawartych w prawie UE dotyczącym rolnictwa ekologicznego. Są to bardzo surowe kontrole, średnio dwa lub trzy razy w roku. Niektóre wizyty bywają zapowiedziane, ale zdarzają się i kontrole niespodziewane.
Jak oznaczane jest mięso z hodowli ekologicznych?
Najpopularniejszym w Polsce certyfikatem potwierdzającym dobrostan zwierząt hodowlanych w danym gospodarstwie jest certyfikat rolnictwa ekologicznego w postaci Zielonego Euro Liścia. Dla nas konsumentów symbol "zielonego listka" to gwarancja, że sprzedawany produkt przeszedł szereg kontroli dotyczących zdrowia i jakości, a także pochodzenia. Warto wiedzieć, że certyfikowane produkty rolnictwa ekologicznego należą do najbardziej kontrolowanych na rynku i są uregulowane wieloma zapisami prawnymi.Tak więc kupując mięso z symbolem zielonego listka możesz mieć pewność, że kupujesz zdrowe mięso z etycznej i naturalnej hodowli.